Chcesz mieć superpamięć? Nalej sobie „oleju do głowy”. Oliwa z oliwek może uchronić cię przed demencją. Tę ilość spożywaj codziennie

Termin demencja starcza, inaczej zespół otępienny, dotyczy różnych chorób mózgu, które cechują się utratą funkcji poznawczych i pamięci. Do chorób o podłożu neurodegeneracyjnym należy między innymi choroba Alzheimera i otępienie z ciałami Lewy’ego. Dotyczy ona głównie osób powyżej 65. roku życia i częściej chorują na nią kobiety. Demencja dotyka ponad 55 milionów osób i jest przyczyną ponad 33 proc. wszystkich zgonów na całym świecie.

Wiele badań ujawniło związek między dobrymi praktykami zdrowotnymi (szczególnie snem, aktywnością fizyczną i dietą) a skutkami chorób przewlekłych. Odpowiednia dieta okazuje się skutecznie zmniejszać objawy, a nawet leczyć choroby sercowo-naczyniowe oraz wpływa korzystnie na funkcje poznawcze związane z wiekiem. Pod tym względem najbardziej ceniona jest dieta śródziemnomorska (czyli nawyki żywieniowe mieszkańców południowej Hiszpanii, południowych Włoch i Krety) i jej pochodne np. DASH – Dietary Approaches to Stop Hypertension. Diety tego typu działają przeciwzapalnie i neuroprotekcyjnie.

Co do tego czy jest zdrowa nie ma wątpliwości. Oliwa z oliwek jest podstawowym elementem diety śródziemnomorskiej i głównym źródłem tłuszczu w tej diecie. Jest ona bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, witaminę E i polifenole. Zawarte w niej przeciwutleniacze opóźniają wystąpienie demencji i zmniejszają ryzyko choroby Alzheimera.

Wcześniejsze badania dotyczące spożycia oliwy z oliwek wykazały jej korzystny wpływ na funkcje poznawcze. Okazało się, że jej regularne spożywanie oraz dieta bogata w świeże owoce i warzywa, a uboga w przetworzone tłuszcze i mięso skutecznie usprawnia pracę mózgu. Jednak większość tych badań przeprowadzono w krajach śródziemnomorskich. Dlatego amerykańscy naukowcy postanowili sprawdzić, czy taki sam wpływ oliwa z oliwek będzie miała także na mieszkańców innych krajów.

W badaniu wzięło udział 92 383 dorosłych Amerykanów, a średnia wieku wynosiła 56,4 lata. Na początku badania uczestnicy nie chorowali na choroby układu krążenia ani raka. Naukowcy przeanalizowali dane pochodzące z badania Nurses' Health Study i badania uzupełniającego pracowników służby zdrowia, które obejmowały obserwacje uczestników trwające 33 lata. Natomiast co dwa lata przeprowadzana była ocena nawyków związanych ze stylem życia uczestników oraz analizowana ich historia medyczna.

Uczestników pytano, jak często w ciągu ostatnich 12 miesięcy spożywali określone produkty spożywcze, w tym rodzaje tłuszczów i olejów używanych do gotowania lub dodawanych do posiłków. Całkowite spożycie oliwy z oliwek określono poprzez podsumowanie odpowiedzi na 3 pytania dotyczące spożycia oliwy z oliwek (tj. oliwa z oliwek używana do sosów sałatkowych, dodawana do żywności lub chleba oraz używana do pieczenia i smażenia w domu).

Okazało się, że spożywanie co najmniej 7 g oliwy z oliwek dziennie wiązało się z o 28 proc. niższym ryzykiem śmierci spowodowanej demencją w porównaniu z osobami, które nie spożywały oliwy z oliwek nigdy lub robiły to rzadko. Dodatkowo okazało się, że jest to niezależne od rodzaju stosowanej diety, więc nie musi to być dieta śródziemnomorska. Wystarczy dodać oliwę z oliwek do swojej codziennej diety bez konieczności jej zmiany. Korzyści przynosi zastąpienie oliwą majonezu, masła i tłuszczów zwierzęcych, co dzieje się automatycznie. Przy zwiększeniu spożycia oliwy z oliwek nie ma już miejsca na spożywanie tych mniej zdrowych tłuszczów.

Badanie to wykazało, że u dorosłych w USA, zwłaszcza kobiet, spożywanie większej ilości oliwy z oliwek wiązało się z niższym ryzykiem śmiertelności związanej z demencją, niezależnie od jakości diety. Zastąpienie margaryny i majonezu spożyciem oliwy z oliwek wiązało się z niższym ryzykiem śmiertelności z powodu demencji i może stanowić potencjalną strategię wydłużania życia wolnego od demencji. Odkrycia te rozszerzają aktualne zalecenia dietetyczne dotyczące wyboru oliwy z oliwek i innych olejów roślinnych o kontekst zdrowia poznawczego i związaną z nim śmiertelność – podsumowują autorzy badania.